Middagjournaal
dinsdag 27.09.2016 WAT WE VAN DE SLAVERNIJ KUNNEN LEREN
Op het gevaar af uw eetlust te bederven, wil ik het even over de graaiers hebben. Ik bedoel: die groep excessief rijke mensen, die weliswaar letterlijk op deze planeet woont, maar figuurlijk op 'n heel andere planeet. Zij die onvergelijkbaar veel meer bezitten dan hun kinderen en kindskinderen ooit op zullen kunnen. En nu komt het rare, zij vinden dat normaal! En als je d'r wat van zegt, zal zo'n puissant rijk persoon je antwoorden : u bent jaloers! En: u hebt zich niet met míjn zaken te bemoeien!
Nog niet eens zó lang geleden werd de slavernij doodnormaal gevonden: wie met bedenkingen kwam, was een sukkel die er niks van begrepen had. Intussen zijn we wijzer. Welnu, er komt een dag (over een eeuw, twee eeuwen...) dat we over die absurde poenschepperij in onze tijd hetzelfde zullen zeggen als wat we nu over de slavernij zeggen: hoe hebben we dat in godsnaam ooit kunnen toelaten! Onverdachte bronnen bevestigen het, cijfers in de hand: de inkomensongelijkheid fnuikt de economische groei, maakt het kapitalistische systeem kapot, ontwricht de samenleving. De kloof tussen arm en rijk is nu even groot als in het jaar 1900.
Misschien is er hoop. Slavernij werd indertijd door het gros als normaal beschouwd, alleen een verlichte minderheid dacht er anders over. Terwijl de exorbitante hebzucht, nu, alleen door de schatrijke minderheid zelf normaal gevonden wordt, al de rest weet beter. Toch vrees ik dat er nog generaties lang volgehouden beschavingswerk nodig zal zijn, om de superrijke medemens bij te brengen dat z'n inhaligheid een misdaad is, een volstrekt onaanvaardbare morele ontsporing. Om hem, beetje bij beetje, te leren zich te schamen over zijn graaizucht (zoals de Britse emeritus hoogleraar Richard Wilkinson zegt). En om de politici te overtuigen van 'an inconvenient truth': de sociaal-economische opwarming van de aarde, die schreeuwt om een 'klimaatakkoord'.
Ik hoop dat mijn schatten van kleinkinderen (nu anderhalf en twee, ongeveer) het nog mogen meemaken...